ทำอย่างไรเมื่อคนในบ้านตกบันได พร้อมวิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้น

ตกบันได เป็นอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นบ่อย บางครั้งอาจบาดเจ็บแค่เล็กน้อย แต่ถ้าโชคร้ายหน่อยก็อาจบาดเจ็บร้ายแรงจนถึงขั้นเลือดตกยางออกได้เลย แต่เหล่ากู๊ดดี้ไม่ต้องกังวล เพราะวันนี้ heygoody จะมาแนะนำวิธีประเมินอาการและวิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้นเมื่อเจอคนในบ้านตกบันได เพื่อให้เหล่ากู๊ดดี้รับมือได้อย่างถูกต้องและปลอดภัยที่สุด!

สาเหตุที่ทำให้เกิดการลื่นล้มตกบันได

การลื่นล้มตกบันไดเกิดจาก 2 สาเหตุหลัก ดังนี้

สาเหตุส่วนบุคคล

สาเหตุที่เกิดจากตัวบุคคลเอง ได้แก่ 

• อายุมากขึ้น ผู้สูงอายุมีความเสี่ยงสูง เพราะกล้ามเนื้อและระบบประสาทเสื่อมถอย ทรงตัวลำบาก
• โรคที่ส่งผลต่อการทรงตัว เช่น โรคหัวใจ โรคความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดสมอง โรคข้ออักเสบ หรือโรคกระดูกพรุน เป็นต้น
• ยา ยาบางชนิดอาจส่งผลต่อระบบประสาท ทำให้เวียนหัว ทรงตัวลำบาก
• ปัญหาสายตา เช่น สายตาเลือนราง พร่าเบลอ หรือมองไม่ชัด เป็นต้น
• การเดินที่ไม่เหมาะสม เดินเท้าเปล่า สวมรองเท้าขนาดใหญ่เกินไป หรือวิ่งขึ้น-ลงบันได
  
  

สาเหตุจากสิ่งแวดล้อม

สาเหตุที่เกิดจากสิ่งแวดล้อมภายนอก ได้แก่

• พื้นบันได พื้นเปียกน้ำ ลื่น มีคราบมัน หรือพื้นผิวไม่เรียบ
• แสงสว่างไม่เพียงพอ ทำให้มองเห็นไม่ชัด หรือมีจุดอับแสง
• สิ่งกีดขวางบนบันได เช่น ของใช้ รองเท้า หรือสัตว์เลี้ยง เป็นต้น
• ราวบันไดไม่มั่นคง ชำรุด หรือสูง-ต่ำไม่เท่ากัน
  
  

ประเมินอาการอย่างไรเมื่อคนในบ้านตกบันได

เจอคนในบ้านตกบันไดอย่าเพิ่งตกใจ! ให้รีบประเมินอาการตาม 4 ข้อด้านล่าง เพื่อวิเคราะห์ความรุนแรง และสามารถปฐมพยาบาลได้ถูกวิธี

1. ความสูงที่ตกลงมา

ตกจากบันไดสูงเท่าไหร่? บันไดมีกี่ขั้น? ถ้าเช็คแล้วพบว่า บันไดสูงกว่าความสูงคนตกเกิน 3 เท่า นั่นแปลว่า อยู่ในระดับอันตราย เพราะยิ่งตกจากที่สูงเท่าไหร่ ก็ยิ่งทำให้ความเร็วตอนกระทบพื้นสูงขึ้นเท่านั้น นอกจากนี้พื้นผิวที่ตกกระทบ และบริเวณของร่างกายที่ตกกระทบ ก็ส่งผลต่อความรุนแรงของการบาดเจ็บเช่นกัน

2. การหายใจ

ถ้าคนในบ้านตกบันไดแล้วหมดสติ ให้ตบไหล่พร้อมปลุกเรียก ถ้าไม่รู้สึกตัว ให้ตรวจดูการหายใจจากหน้าอกหรือท้องว่า มีการขยับหรือกระเพื่อมมั้ย? มีเสียงหายใจรึเปล่า? โดยเอียงหูลงไปแนบใกล้ปากและจมูกของคนหมดสติเพื่อฟังเสียงหายใจ ถ้าหน้าอกไม่ขยับ ท้องไม่กระเพื่อม และไม่มีเสียงหายใจ แสดงว่าหยุดหายใจ ให้รีบปั๊มหัวใจทันที

3. การบาดเจ็บตามตัว

ต่อมาให้เช็คร่องรอยการบาดเจ็บตามร่างกาย เช่น บาดแผลเลือดออก รอยฟกช้ำ เท้าแพลง กระดูกหัก อวัยวะผิดรูป หรือมีผิวหนังบวมนูนออกมาผิดปกติ เป็นต้น ถ้าผู้บาดเจ็บยังมีสติ พูดคุยได้ ให้ถามได้เลยว่า เจ็บตรงไหน? จะได้เริ่มปฐมพยาบาลเบื้องต้นได้ถูกวิธี

4. การพูดคุยสื่อสารของผู้บาดเจ็บ

ถ้าผู้บาดเจ็บรู้สึกตัวดี ให้ทดสอบการสื่อสารและการรับรู้ โดยลองพูดคุย เรียกชื่อ ถ้ายังพูดคุยได้ไม่สับสน ควรสอบถามรายละเอียดจำเป็น เช่น ตกลงมาได้ยังไง? อาการเบื้องต้นเป็นยังไง? บาดเจ็บตรงไหนมั้ย? เป็นต้น

วิธีการปฐมพยาบาลเบื้องต้นเมื่อตกบันได

หลังจากประเมินอาการเบื้องต้นแล้ว ต่อไปให้เริ่มปฐมพยาบาลตามอาการ ดังนี้

1. ไม่เคลื่อนย้ายผู้บาดเจ็บ 

ขยับผู้บาดเจ็บให้น้อยที่สุด และไม่ควรเคลื่อนย้ายผู้บาดเจ็บด้วยตัวเอง เพราะการเคลื่อนไหวที่ผิดวิธี อาจกระเทือน หรือกดทับบริเวณที่ได้รับบาดเจ็บ ทำให้กระดูกหัก หรือบาดเจ็บหนักขึ้นได้ ควรโทรแจ้งโรงพยาบาล และรอให้เจ้าหน้าที่มาทำการเคลื่อนย้ายจะดีที่สุด

2. ห้ามเลือด

ถ้ามีเลือดออก ควรห้ามเลือดโดยเอามือกดตรงที่เลือดออก ประมาณ 5-10 นาที แล้วหยุด จะทำให้หลอดเลือดหดและหยุดเลือดได้ แต่ถ้ามีแผลใหญ่เลือดออกมาก ให้ใช้ผ้าสะอาดอัดเข้าไปที่บาดแผล และใช้มือกดลงไปเพื่อห้ามเลือด

3. ประคบเย็น ประคบร้อน

ตกบันไดขาบวม เท้าบวมประคบร้อนหรือเย็น? ถ้าบาดเจ็บเล็กน้อย เช่น ตกบันไดเท้าบวม ขาบวม มีรอยฟกช้ำ ให้ประคบเย็นภายใน 24 ชั่วโมงแรก โดยใช้ผ้าขนหนูห่อน้ำแข็งเอาไว้ ไม่ควรให้น้ำแข็งสัมผัสกับผิวหนังโดยตรง การประคบเย็นจะทำให้หลอดเลือดหดตัว ลดอาการบวมและอักเสบได้ 

จากนั้นให้ประคบร้อนต่อโดยใช้ถุงน้ำร้อนอุณหภูมิไม่เกิน 45 องศาเซลเซียส ห่อด้วยผ้าขนหนู ประคบประมาณ 15-20 นาที จะช่วยกระตุ้นให้เส้นเลือดขยายตัว เพิ่มการไหลเวียนเลือด ซ่อมแซมการบาดเจ็บ และผ่อนคลายกล้ามเนื้อบริเวณนั้น ๆ 

4. ดามกระดูก

ถ้ามีอาการที่น่าสงสัยว่า กระดูกหัก เช่น บวม กดเจ็บ รูปกระดูกผิดปกติ ขยับบริเวณนั้นไม่ได้ ถ้าขยับจะปวดมาก ให้ดามกระดูกด้วยวัสดุที่พอหาได้ไว้ก่อน เช่น ท่อนไม้ พลาสติก เหล็ก หรือกระดาน เป็นต้น เพื่อให้บริเวณที่หักไม่เคลื่อนไหว จากนั้นประคบเย็นเพื่อบรรเทาอาการปวดและบวม แล้วนำผู้บาดเจ็บส่งโรงพยาบาลอย่างระมัดระวัง หรือรอนิ่ง ๆ จนกว่าหน่วยฉุกเฉินจะมารับ

ตกบันไดก็เคลมได้ ด้วยประกันอุบัติเหตุจาก heygoody 

การลื่นล้มตกบันไดเป็นเรื่องใกล้ตัวมากกว่าที่คิด นอกจากรู้ทันสาเหตุเพื่อป้องกันให้ถูกจุดแล้ว เหล่ากู๊ดดี้ไม่ควรมองข้ามประกันดี ๆ อย่างประกันอุบัติเหตุส่วนบุคคล ตัวช่วยดูแลค่ารักษาพยาลเมื่อเกิดอุบัติเหตุ ไม่ว่าอุบัติเหตุเล็กหรือใหญ่ก็เคลมได้! ถ้าสนใจลองมาเช็คเบี้ยประกันที่เว็บไซต์ heygoody กันก่อน เราคัดประกันสุดคุ้มจากบริษัทประกันชั้นนำมาให้แล้ว ไม่ต้องเสียเวลาค้นหาเอง เจอประกันที่ตรงใจเมื่อไหร่ ก็กดซื้อเองได้ 24 ชม. สะดวกขนาดนี้ ห้ามพลาดเชียวนะ

ที่มา : โรงพยาบาลพญาไท และโรงพยาบาลเปาโล